Publicaties

De Zwart

In samenwerking met de Amsterdamse uitgeverij Koppernik geeft café De Zwart de bundel Honderd jaar café De Zwart uit. Het bevat bijdragen van stamgasten die hun sporen hebben verdiend in de literatuur en kunst. Het boek is via de site van Koppernik te bestellen.

Met medewerking van:

Ad ten Bosch, Diederik Burgersdijk, Paul Damen, Loek Dikker, A.F.Th. van der Heijden, André Klukhuhn, Dick Matena, Cees Nooteboom, Hans Olink, Henk Raaff, Jean Pierre Rawie, Vic van de Reijt, Wim T. Schippers, Liesje Schreuders, Allard Schröder en Arie Storm.

Tegen de communicatie

“De communicatie wil alles onderdompelen in het onmiddellijke, als de kam van een golf die doet alsof hij de hele zee achter zich aantrekt en alles op zijn pad overspoelt met het ongedefinieerde.” 

 Een online wereld vol alternatieve waarheden, politici die regeren via talkshows en persconferenties, marketingmanagers die overal een draai aan geven: we leven in een tijd die wordt gedomineerd door de communicatie. Inhoud is ondergeschikt gemaakt aan vorm, politieke partijen zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden en tegelijkertijd nergens op vast te pinnen, en bij wetenschappers, kunstenaars en schrijvers gaat het niet om wat ze maken of bedenken maar om hoe ze zichzelf weten te profileren en hun waar aan de man brengen.

In zijn profetische pamflet Tegen de communicatie beschrijft de Italiaanse filosoof Mario Perniola hoe de communicatie is doorgedrongen in alle facetten van het moderne leven. Hij stelt een vernietigende diagnose op van de psychische gesteldheid van onze maatschappij waarin alles lijkt te draaien om beeldvorming en vluchtige oppervlakkigheden, waarin niets meer vastligt en alle betekenis is weggezogen. Maar er is een alternatief, stelt Perniola: de esthetiek. Door op een esthetische manier te kijken naar het leven, de wetenschap, de kunst en de politiek kunnen we de dominantie van de communicatie te lijf gaan en ons overgeven aan wat waarde heeft: verbeelding en verwondering, rituelen en humor. 

 Mario Perniola (1941–2018) geldt als een van de belangrijkste filosofen van modern Italië. Hij was hoogleraar esthetiek in Rome en publiceerde veelvuldig over literatuur, counterculture, media en posthumanisme. Zijn werk, dat met deze uitgave in Nederland wordt geïntroduceerd, vormt de missing link tussen Umberto Eco en Giorgio Agamben.

Onder deze wereld

Afbeelding omslag; Sarah Dijkink

Onder deze wereld bevat zowel gedichten als korte verhalen waarin Liesje Schreuders met omtrekkende bewegingen in de buurt probeert te komen van wat de moderne mens bezielt. Daarvoor keert ze terug naar wat ons uiteindelijk gevormd heeft: het modernisme.

Maar wat is het modernisme? Is er één modernisme of zijn er vele modernismen? 

Het is onmogelijk om definities te geven van wat zo abstract is als een beweging in de tijd. Aan de wieg van het modernisme stonden oorlog, geweld, imperialisme, dictatuur, diplomatie, revolutie en een mystieke wens om leven en dood met elkaar te verzoenen. 

Het modernisme is pretentieus, intransigent, intolerant, vertroebeld, pervers, radicaal. Het houdt van moeilijke woorden en filosofische ernst, is speels, treiterziek, relativistisch, zachtaardig en liefdevol.

Het modernisme kent grote vreugden en een groot verdriet.

Het modernisme behoort tot het verleden.

Onder deze wereld verscheen in 2020 bij uitgeverij Koppernik. U kunt de bundel hier bestellen.

Afbeelding omslag : kopie (detail) van De val der opstandige engelen van Pieter Bruegel de Oude, uitgevoerd door arch. Gian-Luca Merlini, privécollectie prof. arch. Franco Stella

Finisterre

Eugenio Montale (1896-1981) wordt gerekend tot de belangrijkste dichters van de twintigste eeuw en ontving in 1975 de Nobelprijs voor literatuur. In juni 1943 verscheen in Lugano een door Montale zogenoemde plaquette van vijftien gedichten, Finisterre. Deze gedichten, alle geschreven in de jaren 1940-1942, waren door zijn vriend Gianfranco Contini naar Zwitserland gesmokkeld. Ze zouden immers nooit door de Italiaanse censuur zijn gekomen, al was het maar vanwege het motto bij het eerste gedicht, ‘De storm’, een citaat van de zestiende-eeuwse Franse dichter Agrippa d’Aubigné dat de blinde wreedheid en bloeddorst van prinsen aan de kaak stelt. Finisterre zou later een sleutelbundel blijken te zijn in zijn oeuvre.

In 2017 verscheen bij Uitgeverij Koppernik een integrale, tweetalige uitgave van deze bundel, vertaald en van aantekeningen voorzien door Liesje Schreuders. Het voorwoord is van de hand van Cees Nooteboom.

De vertaling is hier te bestellen. Een overzicht van de recensies vindt u hier.